Op bezoek bij de ELJA MeetUp over jongerenparticipatie

Op woensdag 27 maart vond de tweede ELJA MeetUp plaats in de Tolhuistuin in Amsterdam, een middag vol inspirerende verhalen en gesprekken met als thema jongerenparticipatie en co-creatie. Onze docenten Ivar Jepma en ArendJan Averink lieten zich inspireren en schreven een terugblik.

Het programma startte met een keynote van Catherine Ritman Smith. Zij werkt bij het Young Victoria & Albert museum in Londen waar ze Head of Learning & Engagement is. Catherine gaf een inkijk over de rol die co-creatie speelt in het tot stand komen van het museum. Zij vertelde dat alleen al het ontwerp van het gebouw een heel proces is geweest waarin kinderen betrokken waren. Kinderen speelden in het gebouw en onderzoekers registreerden wat de kinderen deden.

ArendJan: ‘Ik vond het interessant dat zij de doelgroep van het museum – het kind als gelijkwaardige stakeholder, benaderen in het ontwerp van het museum. Met andere woorden: er wordt niet door allerlei partijen voor het kind ontworpen, maar het kind is constant betrokken bij het ontwerpproces.’

Ivar: ‘We kregen een deel van een voorstelling van DEGASTEN te zien. De voorstelling ging over mentale gezondheid onder jongeren. Deze voorstelling is geheel door co-creatie tot stand gekomen. Het was indrukwekkend hoe intens de jongeren het gevoel speelden van geen adem meer kunnen halen.

Hierna gingen we kort in gesprek over co-creatie en waarom het belangrijk is om spelers te betrekken in het ontwerpproces. Hierbij werd verwezen naar de ‘pedagogiek van het midden’ van de filosoof Michel Terres. In het midden speelt het leven zich af en alles wat wezenlijk is: kwetsbaarheid, onzekerheid maar ook creativiteit. ArendJan: ‘Ivar was zo enthousiast over de voorstelling van DEGASTEN dat hij de hele groep aanwezigen luid heeft laten applaudisseren voor de spelers.’

Na de voorstelling kozen we tussen een workshop co-creatie en in gesprek gaan met jongeren uit de voorstelling. Onze belangrijkste inzichten van de workshops:

  • Co-creatie kan heel krachtig werken, maar gaat uit van een 50/50 samenwerking. Er zijn ook andere vormen waarin je als docent of maker juist meer of nog minder regie kan nemen. Co-creatie hoeft niet altijd de beste vorm te zijn.
  • Co-creatie vraagt om flexibiliteit en de uitkomst staat niet vast. Wat je wel heel goed kunt inrichten is hoe je een proces wilt vormgeven. Zo kregen we de opdracht om een aantal bouwstenen te ordenen zoals: luisterfase, experimentfase, de fase waarin je keuzes maakt, evaluatiefase en de ‘met-wie-ga-ik-eigenlijk-maken-fase’.

    ArendJan: ‘Het is van belang om het proces van co-creatie goed in te richten en af te stemmen, ook richting stakeholders. Zo kun je toch laten zien wat je doet, zonder dat je maar in het wilde weg wat gaat experimenteren. Met deze leerpunten was deze Elja Foundation-meetup wat ons betreft een inspirerende en waardevolle dag.’
Ivar en ArendJan tijdens de Meetup